ไวรัสตับอักเสบบี ภัยเงียบที่ควรระวัง : ฮักษา คลินิก [Hugsa Clinic]

ไวรัสตับอักเสบบีถือเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขที่สำคัญ ของโลกไปแล้ว ประเทศไทยเองเป็นประเทศที่มีโรคไวรัสตับอักเสบชนิดบี อยู่มาก โดยมีผู้ที่เป็นพาหะ หรือผู้ที่มีเชื้อไวรัสบีอยู่ในกระแส เลือดถึงร้อยละ 7 ของประชากรทั้งหมดหรือประมาณ 9 ล้านคน ขณะที่ ทั่วโลกมีการประมาณการกันว่ามีผู้ที่เป็นพาหะของเชื้อไวรัสตับอักเสบบีมาก กว่า 350 ล้านคน และร้อยละ 75 เป็นคนเอเชีย (Information Center for Emerging Infectious Diseases, Chulalongkorn University) ถึงเวลาแล้วที่คุณต้องมองเรื่องโรคไวรัสตับอักเสบบีอย่างจริงจัง

Table of Contents

ไวรัสตับอักเสบบีคืออะไร?

ไวรัสตับอักเสบบี เป็นการติดเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง ซึ่งส่วนใหญ่พบในตับ เรียกว่าเชื้อไวรัสตับอักเสบบี (HBV) เชื้อไวรัสชนิดนี้สามารถแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้ง่าย และการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีทำให้เกิดการอักเสบของเซลล์ตับ และการอักเสบจะทำให้เซลล์ตับตาย หากเป็นเรื้อรังจะเกิดพังผืด ตับแข็ง และมะเร็งตับได้

ไวรัสตับอักเสบบีติดต่อได้อย่างไร ?

การมีเพศสัมพันธ์กับคนที่มีเชื้อโดยไม่ได้สวมถุงยางอนามัย
การใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน
การใช้เข็มสักตามตัวหรือสีที่ใช้สักตามตัวร่วมกัน และการเจาะหู
การใช้แปรงสีฟัน มีดโกน ที่ตัดเล็บร่วมกัน
การติดเชื้อขณะคลอดจากแม่ที่มีเชื้อ (ถ้าแม่มีเชื้อลูกมีโอกาสได้รับเชื้อ 90%)
การสัมผัสกับเลือด น้ำเลือด น้ำคัดหลั่ง โดยผ่านเข้าทางบาดแผล

อย่างไรก็ดี เชื้อนี้จะไม่ติดต่อกันทางลมหายใจ อาหารหรือน้ำดื่ม การให้นม และการจูบกัน (ถ้าปากไม่มีแผล)

อาการไวรัสตับอักเสบบี

อาการของโรคไวรัสตับอักเสบบีแบ่งได้เป็น 2 ระยะ คือ

ระยะเฉียบพลัน

ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการภายใน 1-4 เดือนหลังติดเชื้อ ดังนี้
- อาการไข้ ตัวเหลืองตาเหลือง ปวดท้องใต้ชายโครงขวา
- อาการอื่นๆ ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ผื่น ปวดข้อ
ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการรุนแรง เกิดจากการที่เซลล์ตับถูกทำลายเป็นจำนวนมาก ในกรณีนี้อาจทำให้เกิดภาวะตับวายได้
อาการตับอักเสบระยะเฉียบพลันจะดีขึ้นใน 1-4 สัปดาห์ และจะหายเป็นปกติเมื่อร่างกายสามารถกำจัดและควบคุมเชื้อไวรัสตับอักเสบได้ ซึ่งมักใช้เวลาไม่เกิน 3 เดือน แต่ผู้ป่วยส่วนน้อย (5-10%) ไม่สามารถกำจัดเชื้อออกจากร่างกายได้หมด ทำให้ผู้ป่วยมีการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีเรื้อรัง

ระยะเรื้อรัง

ระยะเรื้อรังแบ่งผู้ป่วยได้เป็น 2 กลุ่มคือ
- พาหะ คือ ผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัสตับอักเสบบีในร่างกาย ผู้ป่วยจะไม่มีอาการแต่สามารถแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นได้ ผลการตรวจเลือดพบค่าการทำงานของตับอยู่ในเกณฑ์ปกติ ดังนั้นก่อนแต่งงานหรือมีเพศสัมพันธ์ควรตรวจหาไวรัสตับอักเสบบีก่อน
- ตับอักเสบเรื้อรัง คือ ผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัสตับอักเสบบีในร่างกาย และตรวจเลือดพบค่าการทำงานของตับผิดปกติ
ผู้ป่วยส่วนมากมักไม่มีอาการ บางรายอาจมีอาการอ่อนเพลียหรือเบื่ออาหารได้
การติดเชื้อแบบเรื้อรังพบบ่อยในเด็กที่ติดเชื้อตั้งแต่แรกเกิด

โรคไวรัสตับอักเสบบีรักษาหายไหม?

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการแบบเฉียบพลัน มีโอกาสรักษาหายขาดได้ แต่ในผู้ป่วยบางรายที่มีอาการตับอักเสบเรื้อรัง และยังคงตรวจพบเชื้ออยู่ อาจนำไปสู่ภาวะตับแข็ง หรืออาจเป็นมะเร็งตับได้ ซึ่งควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและวางแผนในการรักษาต่อไป

การป้องกันไวรัสตับอักเสบบี

วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี คือ การสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัสตับอักเสบบี โดยการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นในคนส่วนใหญ่ ซึ่งปกติถ้ามีภูมิแล้วจะป้องกันการติดเชื้อได้ตลอดชีวิต

วิธีการปฏิบัติตัวหากติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี

รับประทานยาและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์
รับการตรวจเลือดเพื่อติดตามอาการ ตามแพทย์แนะนำ
บอกให้คนใกล้ชิดทราบ หากคนใกล้ชิดไม่มีภูมิคุ้มกันอาจพิจารณาฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันไวรัสตับอักเสบบี
มีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยโดยการสวมถุงยางอนามัย
งดบริจาคโลหิต
ไม่ดื่มสุรา ของมึนเมา
ไม่ใช้ยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์
พักผ่อนให้เพียงพอ

ใครบ้างควรฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี

ทารกคลอดจากมารดาที่เป็นพาหะ
ทารกแรกเกิดทุกราย
บุคคลที่อาศัยบ้านเดียวกับผู้ป่วยที่เป็นพาหะและยังไม่มีภูมิคุ้มกัน
ผู้ที่ทํางานเสี่ยงต่อการติดโรค เช่น บุคลากรทางการแพทย์
เด็กอายุ 7-15 ปี ที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันจากไวรัสตับอักเสบบี
ผู้ใหญ่ที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันจากไวรัสตับอักเสบบี *ข้อ 3-6 ควรตรวจเลือดเพื่อดูว่ามีเชื้อหรือภูมิคุ้มกันหรือไม่ก่อนฉีดวัคซีน การฉีดวัคซีนต้องฉีด 3 เข็มในระยะห่างกัน 0, 1, 6 เดือน ตามลำดับ

ตรวจหรือรักษาไวรัสตับอักเสบบีได้ที่ไหน ?

หากคุณต้องการตรวจหาเชื้อไวรัสตับอักเสบบี รักษาไวรัสตับอักเสบบี หรือ รับการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี สามารถติดต่อขอรับบริการได้ที่ Hugsa Clinic กลางเวียง เชียงใหม่ ด้วยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง จะทำให้คุณได้รับการรักษา และการป้องกัน อย่างมีประสิทธิภาพแน่นอน